Arjan Postma schrijft in zijn boek over “Hoe één gekke mier de wereld kan veranderen“. In dit boek verbindt hij ons gedrag met dat van de dieren. Hoe kijk ik er als veranderaar naar?
Arjan deelt met ons het feit dat mieren zich laten leiden door geur. Als ze mooi in een colonne lopen volgen ze het geurpad. Als die geur wegvalt, stopt de colonne. Dat kan men een simpele streek van je vinger door het pad wat ze lopen. Maar als het goed is, is er één gekke mier die niet wist dat hij/zij het geurpad moest volgen en gewoon verder gaat. Die gekke mier maakt nieuwe wegen die van levensbelang kunnen zijn voor de continuïteit van de mierenkolonie. De vergelijking die Arjan maakt is dat de echte verandering van onderen komt, een bottom-up verandering. Sterker nog, hij stelt dat echte veranderingen niet van boven komen. En dat is wellicht in zijn denken ook logisch: waar managers de continuïteit bewaken, zorgen de gekke mieren voor discontinuïteit die een nieuwe toekomst voor de organisatie kunnen inluiden. Uiteraard moet het aantal gekke mieren in een kolonie in verhouding staan met het totaal aantal mieren in de kolonie. Je wilt niet dat afwijkend gedrag juist de continuïteit van de organisatie bedreigt.
Gekke mieren zijn vasthoudend. Ze nemen anderen met of zonder hun medewerking mee totdat ze een gelijkgestemde vinden. In die zin zijn het op hun beurt leiders die hun followers krijgen. Arjan noemt de eerste follower de trendsetter; dit in het verlengde van zijn uitspraak dat gekke mieren geen finishers zijn. Maar het afwijkende gedrag van gekke mieren maakt ze ook kwetsbaar. Als Change Leader is het van belang om de gekke mier niet te erkennen als brenger van verandering. je hebt er immers maar een paar van.
Nu is het zo dat je een gekke mier niet kan herkennen aan het uiterlijk, maar wel aan het gedrag. Als Change Leader let je daarom op die persoon met afwijkend gedrag in je organisatie: die kan nieuwe wegen voor de organisatie vinden.
Gekke mieren zijn niet alleen zeldzaam; het risico is dat je die over het hoofd ziet of nog erger laat afvloeien. En dat laatste – afvloeien – gebeurt als je als Change Leader de tegengeluiden smoort door de gekke mier gedag te zeggen.
En dan de verbinding met onze kennisbank, de Individual Competence Baseline (ICB):
- Als Change Leader is het handig als je je leiderschap je leiderschap op orde hebt. Neem eens een kijkje in de items van G5 Leiderschap.
Of kijk naar de items in onze kennisbank over veranderen: het VeranderLemniscaat:
- Over de veranderbron: top-down of bottom up?
- Bij welke veranderstrategie zou de gekke mier passen? Neem eens een kijkje in het item over veranderstrategie.
- Dan wel hoe mensen omgaan met verandering: hoe sluit dit aan bij de gekke mier?
Bert van der Hooft MCM is verandermanager. Hij begeleidt professionals (individueel en in teams) in de ontwikkeling van de veranderkundige competenties en geeft al jaren les op diverse business schools en universiteiten. Bert heeft naast zijn achtergrond als project/programma professional een master degree in verandermanagement. Zijn passie is kennis en ervaring te delen en zelf van anderen te blijven leren.
De links naar de verdiepende artikelen in onze kennisbanken zijn premium content.
Als IPMA lid heb je gratis toegang. Meer weten over het lidmaatschap…
